Instrumenten voor de gemeenteraad
Raadsleden kunnen burgemeester en wethouders met verschillende instrumenten controleren. Maar ook kaders stellen voor beleid en invloed uitoefenen op besluiten.
Amendement
Een amendement is een wijziging in een voorstel van burgemeester en wethouders aan de raad. De raad kan zo'n wijziging direct opnemen in zijn besluit.
Is er een amendement ingediend op een raadsvoorstel? Dan stemt de raad eerst over het amendement en dan over het voorstel. Is er een subamendement ingediend op een amendement? Dan stemt de raad eerst over het subamendement en dan over het amendement.
Initiatiefvoorstel
Raadsleden kunnen een initiatiefvoorstel doen. De raad moet hierover dan een besluit nemen.
Interpellatie
Soms wil een raadslid informatie van burgemeester en wethouder over het gevoerde bestuur. Ook als het gaat om een onderwerp dat niet op de agenda staat. Het raadslid kan dan bij de voorzitter een interpellatie aanvragen.
Motie
Raadsleden kunnen met een motie een uitspraak doen over een onderwerp op de agenda. Bijvoorbeeld een oordeel, wens of verzoek. Een motie wijzigt het voorstel niet, maar heeft wel politieke betekenis. Is er over een voorstel een motie ingediend? Dan stemt de raad eerst over het voorstel en dan over de motie.
Onderzoek
Met een onderzoek kan de gemeenteraad het bestuur van het college grondig controleren. Om een onderzoek uit te (laten) voeren, moet een meerderheid van de raad ermee instemmen. Dan kan de raad bijvoorbeeld aan de rekenkamercommissie vragen om een onderzoek te doen.
Stemverklaring
Met een stemverklaring kan een raadslid zijn of haar stemgedrag kort toelichten voordat de raad gaat stemmen over een stuk.
Vragen
Raadsleden en burgerraadsleden kunnen vragen stellen aan burgemeester en wethouders. Dat kan mondeling in een oordeelsvormende of besluitvormende vergadering. Burgerraadsleden mogen alleen vragen stellen tijdens een oordeelsvormende vergadering. Raadsleden kunnen ook formeel schriftelijk vragen stellen. Verder kunnen raadsleden en burgerraadsleden technische vragen stellen over voorstellen. Dit mag niet tijdens een vergadering van de raad.